Instytucje i stowarzyszenia

    Intensywne działania w celu upamiętnienia życia i działalności Fryderyka Chopina podjęto w okresie II Rzeczypospolitej. Szczególne zasługi położyło w tym względzie kierowane przez księcia W. Czetwertyńskiego warszawskie Towarzystwo Przyjaciół Domu Chopina, któremu – dzięki społecznej ofiarności – udało się w 1929 r. wykupić z rąk prywatnych oficynę chopinowską i część parku w Żelazowej Woli. W latach 30. XX w. dokonano renowacji dawnej oficyny i urządzenia w nim stałej ekspozycji chopinowskiej, a także zbudowania parku wg projektu prof. Franciszka Krzywdy-Polkowskiego. W 1932 r. do pomocy Towarzystwu przystąpił Komitet Dni Chopinowskich, który poprzez lokalne komitety w Polsce rozpoczął gromadzenie funduszy na utrzymanie dworku i inne przedsięwzięcia związane z popularyzacją postaci i dzieł Chopina.

    Z inicjatywy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego powstał 17 III 1934 r. Instytut Fryderyka Chopina (dziś Towarzystwo im. Fryderyka Chopina), którego najważniejszym zadaniem było doprowadzenie do wydania pełnej edycji utworów Chopina pod redakcją Ignacego Paderewskiego. Instytut stawiał sobie również za cel powołanie stałego organu prasowego poświęconego kompozytorowi, organizacje odczytów, koncertów itp. Realizacji większości tych przedsięwzięć przeszkodził wybuch II wojny światowej.

__________________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________________________ Protokół walnego zebrania Towarzystwa Przyjaciół Domu Chopina z 28 I 1929 r. dotyczący zakupu nieruchomości w Żelazowej Woli z parkiem i domem, gdzie urodził się Fryderyk Chopin wraz z akceptacją poprzedzającego go aktu przyrzeczenia sprzedaży; APW, Kancelaria Stanisława Pliszczyńskiego – notariusza w Warszawie, rep. 158, 1929, sygn. 3, k. 101-102

    Ja, Stanisław Pliszczyński, (…) na żądanie przybyłem do lokalu „Towarzystwa Przyjaciół Domu Szopena” znajdującego się w domu Nr 8 przy ulicy Sienkiewicza w Warszawie, gdzie stawili się osobiście znani i do działań prawnych zdolni: 1) Włodzimierz Książę Czetwertyński; 2) Adolf Jagowd, adwokat; 3) Aleksander Janowski; 4) Adam Wieniawski; 5) Antoni Różański; 6) Bronisława Habrowska; 7) Adam Chromiński; 8) Fabian Rosochacki; 9) Józef Smidowicz; 10) Julia Baranowska-Borowa; 11) Lucyna Robowska; 12) Józefina Szlezygierówna; 13) Kamilla Jasieńska; 14) Felicja Ciborowska; 15) Zofia Leśkiewiczówna; 16) Wiktoria Witkowska; 17) Florentyna Pache-Paszkowska; 18) Maria Wyszomirska; 19) Józef Furmanik; 20) Konstanty Heintz; 21) Kazimiera Winnicka; 22) Ludwik Tisserant; 23) Konstancja Meunier; 24) Maria Filipowicz; 25) Halina Czaykowska; 26) Emma Bartelmus; 27) Janina Sawicka; 28) Piotr Rytel; 29) Stanisława Krajewska; 30) Zofia Ulbrych; 31) Feliks Starczewski; 32) – brak nazwiska; 33) Maria Kozińska; 34) Maria Rokicka; 35) Leonarda Szycówna; 36) Witold Maliszewski; 37) Józef Kimaczyński; 38) Kazimiera Thun-Salecka; 39) Janina Kwiatkowska; 40) Janina Wołowska.

______________________________________________ Podziękowanie dla Wiktorii Lisickiej z Warszawy z 12 VI 1929 r. od Towarzystwa Przyjaciół Domu Chopina w Sochaczewie za udostępnienie eksponatów na Wystawę Chopinowską w dziale Wystawy Regionalnej w Łowiczu; APW, Zbiór Korotyńskich, sygn. IX/316, s. 72

___________________________________________________________________________________________________ Pismo gen. Kazimierza Sosnkowskiego – prezesa Komitetu Dni Chopinowskich w Polsce z 31 V 1932 r. do Michała Górzyńskiego – burmistrza Otwocka z prośbą o podjęcie inicjatywy zorganizowania komitetu lokalnego dni chopinowskich i pomoc finansową; APW/OO, Akta miasta Otwocka, sygn. 2244, s. 48-50

…Komitet zwraca się do J. W. P. z uprzejmą prośbą o podjęcie inicjatywy zorganizowania komitetu lokalnego. Program winien być dostosowany do miejscowych warunków i możliwości. Komitet centralny nie zamierza w niczym krępować miejscowej inicjatywy. Pozwala sobie tylko zwrócić uwagę na potrzebę urządzenia koncertów tych artystów, którzy w sezonie obecnym będą przebywali w danym zdrojowisku, oraz sugeruje, jako jedną z form zbiórki, naklejanie znaczków 10 i 50. gr. na kartkach kuracyjnych, biletach widowiskowych, rachunkach w hotelach i pensjonatach, oczywiście nie w formie przymusowej, lecz za zgodą gości.

_______________________________________________________________________________________________________ Statut Komitetu Dni Chopinowskich w Polsce, powołanego 18 II 1932 r.; APW/OO, Akta miasta Otwocka, sygn. 2244, s. 34-44

Celem Komitetu jest:
a)  doprowadzenie wespół z T. P. D. [Towarzystwem Przyjaciół Domu] Chopina ogólnego wyglądu Żelazowej Woli do stanu, odpowiadającego epoce, w której żył Chopin;
b)  urządzanie dorocznych wielkich festiwalów chopinowskich w Żelazowej Woli oraz festiwalów muzyki ludowej;
c)   ufundowanie stypendiów im. Chopina dla najzdolniejszych młodych muzyków;
d)   propagowanie potrzeby sprowadzenia zwłok Chopina do kraju oraz wykonanie tego zadania;
e)  zgromadzenie funduszów na cele T. P. D. Chopina (między innymi na utworzenie schroniska weteranów muzyki polskiej w Żelazowej Woli) oraz na powyżej wymienione cele.

_______________________________________________________________________________________________________ Druk informacyjny Instytutu Fryderyka Chopina w Warszawie z 1934 r. z deklaracją członkowską; APW, Zbiór Korotyńskich, sygn. IX/316, k. 9-10 i 12

    Celem Instytutu jest krzewienie kultu dla Fryderyka Chopina przez stworzenie centralnej placówki naukowej w dziedzinie Chopinoznawstwa, przez zorganizowanie we własnej siedzibie muzeum, archiwum i biblioteki, przez uskutecznienie kompletnego wydawnictwa naukowo-artystycznego dzieł Chopina, przez urządzanie specjalnych koncertów i odczytów, przez wydawanie stałego organu Chopinowi poświęconego, przez współdziałania z innymi chopinowskimi organizacjami i stowarzyszeniami tak w kraju, jak i za granicą – (§ 4 statutu).

    Pierwszy Zarząd stanowią:

    August Zaleski – Prezes,                          Franciszek Pułaski – czł. zarządu,
    Witold Maliszewski – wiceprezes,            Stanisław Niewiadomski – czł. zarządu,
    Zofia Jaroszewiczowa – skarbnik,            Adam Wieniawski – zastępca,
    Leopold Binental – sekretarz,                  Karol Stromenger – zastępca,
    Władysław Korsak – czł. zarządu,          Mieczysław Idzikowski – zast. Sekretarza. 

___________________________________________________________ K.S. [Karol Stromenger], Instytut Fryderyka Chopina, „Antena”, nr 2 z 8 I 1939 r.; APW, Zbiór variów, sygn. 1195, s. 3

    Ignacy J. Paderewski, obejmując naczelną redakcję wydawnictwa dzieł Chopina Instytutu, zrzekł się wszelkich materialnych korzyści, dając patronatem swego nazwiska, jak i realnie czynnym udziałem w pracach redakcyjnych znaczenie i mir polskiej wydawniczej imprezie. Ważność tej sprawy zrozumiały również polskie instytucje finansowe: Bank Polski wpłacił 
w listopadzie r. 1937 na rachunek Instytutu F. Chopina kwotę 7.000 zł tytułem subwencji. W ciągu roku ubiegłego zasiliły Instytucję: Pocztowa Kasa Oszczędności, Komunalna Kasa Oszczędności w Warszawie i Bank Gospodarstwa Krajowego. (…)
Przez obecnie podjęte wydanie krytyczne dzieł Chopina, prac wydawniczych I. F. C., bynajmniej nie należy uważać za zakończone. Zapewne jednak znajdzie to pierwsze dzieło wydawnicze Instytutu oddźwięk w świecie muzycznym polskim i obcym. Każdy kulturalny polski obywatel powinien zainteresować się tym wydaniem i jeżeli nie otrzymał prospektu, zażądać jego przysłania przez  Instytut Fryderyka Chopina – Warszawa, Boduena 4.